Hendrik Jan Lammers
Hendrik Jan (Henne) was de zoon van Johanna Jacoba Valentijn en Hendrik Jan Lammers, landbouwer
Zij woonden in de Kruisstraat 7 in De Hoven.
Henne was, zover wij weten, evenals zijn vader, landbouwer.
De 24-jarige verzetsstrijder was lid van de CPN en een vurig aanhanger van het communisme en een vurig bewonderaar van Rusland.
Communistisch verzet
De nazi’s zien het communistische bolsjewisme als onderdeel van de ‘Joodse samenzwering’. Communisten worden daarom beschouwd als staatsgevaarlijk. Na de inval van de Duitsers in Nederland worden communistische partijen verboden. Zij gaan daarop in verzet en strijden vanuit de illegaliteit tegen de bezetting. De communistische partijen ondernemen gewapende acties, plegen sabotage en helpen onderduikers. De grootste communistische verzetspartijen zijn de Communistische Partij Nederland (CPN) en de Revolutionair–Socialistische Arbeiderspartij. Pas nadat Duitsland na hun inval van de Sovjet-Unie bij Operatie Barbarossa het Molotov-Ribbenpact hebben geschonden beginnen zij de actieve vervolging van communisten. Vlak na de start van Operatie Barbarossa pakt de Duitse bezetter in de nacht van 24 op 25 juni 1941 onder de naam ‘CPN-Aktion’ meer dan 400 vooraanstaande communisten op en in de maanden daarop nog eens 175 personen.
Hendrik Jan werd gevangen genomen nadat was ontdekt door de nazi's dat hij meehielp aan meerdere verzetsactiviteiten.
Op 20 april 1945 werd hij samen met 8 verzetsstrijders in opdracht van 'het Beest van Zutphen', de beruchte SS'er Ludwig Heinemann, op de IJsselkade gefusilleerd. Hun levenloze lichamen werden door een touw op de rug aan gelkaar gebonden en in de IJssel gegooid.
De tiende verzetsstrijder, Wouter van Benthem, overleefde de executie op wonderbaarlijke wijze: de kogel raakte op een knoop en ketste af. Hij hield zich voor dood, werd ook in de rivier gegooid maar bracht zichzelf in veiligheid.
Zij waren uit de gevangenis gehaald, op bevel van de beruchte Heinemann. Dit was één van de vijf mensen die na de oorlog daadwerkelijk ter dood zijn [veroordeeld en] gebracht, dat zegt genoeg over hem. Het bevel was een privé wraakactie voor het feit dat de Duitsers uit Zutphen moesten evacueren, waar Heinemann de pest in had.
De Hollandse SS-ers [...] die deel uitmaakten van het vuurpeloton waren dronken. De gevangenen werden uit hun cel gehaald en zonder meer, aan de oever van de IJssel, doodgeschoten. (Bron: Ria Boxtart)
Zie: Nationaal Archief
Zie: Gelders Archief
Zie: Achterhoekagenda
Zie: De Hoven staat stil
Zie: Monument aan de IJsselkade
Zie: Zij die stierven
Zie: Nederlandse geëxecuteerden tijdens de Duitse bezetting
Geboorteplaats: Zutphen De Hoven
Overleden:
Leeftijd overlijden: 24
Plaats van overlijden: Zutphen
Begraafplaats: Oude Begraafplaats te Zutphen
Div.: Geëxecuteerde IJsselkade Zutphen